Zakupoholizm został opisany przez psychiatrów już niemal sto lat temu. Jednak teraz, kiedy ta ,,używka” jest dostępna jak nigdy dotąd, uzależnionych szybko przybywa.
Większość z nas myśli, że trudno uzależnić się od robienia zakupów. Taki nawyk postrzegamy raczej jako słabość niż poważne zaburzenie. Specjaliści zwracają jednak uwagę, że to nałóg jak każdy inny – niszczy zdrowie i relacje z otoczeniem, rujnuje finanse.
Kompulsywne zakupy są często reakcją na negatywne wydarzenia lub przykre emocje. Łagodzą psychiczne napięcie oraz dają poprawę samopoczucia zaraz po dokonaniu zakupu. Często są konsekwencją niskiego stężenia serotoniny i dopaminy, substancji w mózgu, które mają wpływ na nastrój i motywację. Zakupoholizmowi często sprzyja także skłonność do innych uzależnień, kierowanie się w życiu impulsami, brak umiejętności radzenia sobie ze stresem oraz negatywnymi emocjami. Zauważono, że kompulsywne kupowanie częściej dotyka osoby, których bliscy pierwszego stopnia mieli podobny problem albo borykają się z innymi uzależnieniami. Nierzadko ta skłonność to skutek wcześniejszego niedostatku i objaw, że znów może nam czegoś zabraknąć. Sygnały, że kupowanie nie jest już zaspokajaniem codziennych potrzeb są wyraźne:
-
od dłuższego czasu kupowanie przekracza możliwości finansowe, a nabywane przedmioty nie są potrzebne
-
zakupy powodują stres, stratę czasu, kłótnie z najbliższymi, uciekanie się do kłamstw, kłopoty finansowe.
-
czujemy w związku z nimi niepokój.
Terapeuta z prywatnego ośrodeka leczenia uzależnień Terapia Nałęczów: Założenia psychoterapii zakupoholizmu nie różnią się od terapii innych uzależnień. Podstawowy etap w naszym ośrodku trwa 4 tygodnie. Jest to jednak wstępna faza leczenia, w której pacjent pracuje nad zidentyfikowaniem problemu i zatrzymaniem przymusowych zachowań związanych z zakupami, a także nabyciem sposobów radzenia sobie z tzw. głodem kupowania. W dalszej kolejności konieczne może być rozwiązanie spraw stanowiących źródło problemu, dlatego zachęcamy pacjentów do kontynuowania psychoterapii po zakończeniu leczenia stacjonarnego. Z uwagi na często występujące zaburzenia nastroju (depresji) pacjenci, zwłaszcza na początku leczenia, objęci są opieką psychiatryczną. Głównym celem leczenia nie jest powstrzymanie się od zakupów, lecz nabycie umiejętności kontroli kompulsywnych zachowań związanych z zakupami i racjonalnego ich planowania.
